Wat we nodig hebben om zorgtechnologie duurzaam in te zetten

Els Oomen is docent-onderzoeker bij het practoraat Tech@doptie en werkt daarnaast als docent bij de opleiding Verpleegkunde van ROC Nijmegen. Zij werkte als verpleegkundige bij het Radboud ziekenhuis en in de psychiatrie. Twintig jaar geleden maakte zij de stap naar het onderwijs.

“Het mooi vormgegeven houten voorwerp op de afbeelding is de ‘Crdl’. Met de ‘Crdl’ wordt het menselijk lichaam ingezet als muziekinstrument. Als iemand de handen op de Crdl legt en je raakt die ander aan, dan maakt de Crdl geluid. De Crdl zorgt voor waardevolle contactmomenten tussen mensen met een fysieke of cognitieve beperking en hun naasten. Het apparaat biedt een verrijkende zintuiglijke ervaring. Het is een mooi voorbeeld van hoe technologie kan bijdragen aan het vergroten van het welzijn van de mens.”

LEES VERDER ONDER DE FOTO

Van tekort naar toekomst

“De vraag is of er straks voor iedereen zorg kan zijn als we op dezelfde manier blijven werken binnen de zorg- en welzijnsinstellingen. De wereld innoveert en er is en een veranderende vraag naar zorg, terwijl er tekorten zijn aan medewerkers op de arbeidsmarkt. Dit heeft consequenties voor de manier waarop wij studenten opleiden.

Wanneer zorgtechnologie wordt ingezet door zorgverleners heeft dit impact op de toegankelijkheid van zorg voor iedereen. Ik vind het belangrijk dat studenten leren om te gaan met zorgtechnologie en dat ze onderzoekend ervaren dat zij een waardevolle bijdrage hierin kunnen leveren.
De zorgtechnologie is er al. Het gaat er nu vooral om: hoe zet je de beschikbare zorgtechnologie in en waar kan ik technologie vinden die bijdraagt aan kwaliteit van leven of toegankelijkheid voor de zorg? Dit vraagt om vaardigheden met andere perspectieven.”

Hackaton met studenten Verpleegkunde

“Vlak voor de zomervakantie hebben we met het team Verpleegkunde en alle tweedejaars studenten een hackathon uitgevoerd. Het ging om echte vraagstukken uit de beroepspraktijk. De studenten werkten en leerden zo in een rijke beroepscontext. De groep die volgens het werkveld heeft gewonnen, werkt nu samen met het hbo en de zorginstelling verder aan ontwerpen van hun oplossing: een te ontwikkelen app die de taalbarrière kan overbruggen.

Zo doen studenten mee in de waaier van onderzoek mbo, hbo en universiteit. De studenten van onze opleiding kunnen zo ervaren dat hun bijdrage ertoe doet. De mbo-studenten zijn direct betrokken bij de zorgvragers en dat maakt dat zij praktisch denken en kijken naar wat er nodig is en wat wel en niet werkt. Deze door praktijkervaringen gevormde blik blijkt onmisbaar voor het vinden van de passende technologische hulpmiddelen.”

Met X-lab ondersteunen we de beroepspraktijk met experiment, inzicht en data

“Het practoraat Tech@doptie werkt via verschillende programmalijnen aan vraagstukken waarbij ik deel uitmaak van programmalijn X – lab. Hier wordt gewerkt aan een ‘ecosysteem’ waarin een bundeling komt waarbij alle kennis in data en producten wordt vastgelegd en gedeeld kan worden.

Ik vind het mooi dat we streven naar het ontwikkelen van vanzelfsprekende gewoontes door te onderzoeken wat werkt en nodig is. Dit klinkt heel logisch, maar feitelijk is dit een vernieuwend gezichtspunt waarbij de inbreng van praktijkervaringen noodzakelijk is. Het is een andere manier van denken waarin de praktische toepassing van technologie onderdeel uitmaakt van het onderzoek. In deze nieuwe manier van denken en werken in de zorg, werken we vooral samen met de partners. Deze hebben ook een prominente rol.

Een voorbeeld wat zichtbaar wordt, is dat studenten en medewerkers vooral soft skills nodig hebben. Zoals leiderschap, gesprekstechnieken en een onderzoekende houding bij het inzetten van zorgtechnologie bij organisaties. Deze spelen een cruciale rol door een veilig leerklimaat te bieden dat innovatie en de inzet van zorgtechnologie ondersteunt. Samen creëren we een omgeving waarin onderzoek en innovatie de pijlers zijn voor toegankelijke zorg voor iedereen.”

Wat dit betekent in de praktijk voor de positionering van technologie in de zorg in het onderwijs

“Ik vind het belangrijk dat mbo-studenten worden opgeleid voor een snel veranderendende toekomst. Dit betekent ook iets voor de wendbaarheid en de vaardigheden van de docenten. Daarom vind ik het belangrijk dat bij de studiedagen van de opleidingen Tech@doptie een rol speelt.

In principe is de wil tot het inzetten van zorgtechnologie in de zorg- en welzijnssector er, maar er zijn nog obstakels te overwinnen. De veranderende manier van werken lukt niet vanzelf. Er is een proces nodig bij zorgmedewerkers in de praktijk en in het onderwijs. Het kan zijn dat er nieuwe kennis en soft skills nodig zijn. Dit kost tijd en energie. Daarnaast: als zorgtechnologie er is, is het nog niet vanzelfsprekend dat die wordt ingezet.

Veel mensen zijn zich bewust van de noodzaak om de zorg toekomstbestendig te maken en zetten zich actief in om deze veranderingen tot een succes te maken.”

Deel dit artikel